Biliyorsunuz biz İsviçre’ye taşındığımızda Alaz henüz 3 yaşındaydı ve kreş arayışına girmiştim. Farklı eğitim ve dil imkanları sunan kreşleri ya da buradaki adıyla kinderkrippe-leri bu yazımda görebilirsiniz.
Alaz’ın okul geleceği konusunda karar verirken İsviçre’de kalacağımızı varsaydık ve 4 yaşını doldurduktan sonra onu devlet okulunun ana sınıfına – kindergarten – yazdırdık.
Kreşte de olduğu gibi, İsviçre’de ilkokul ve sonrasında farklı tip okul olanakları var;
1- İsviçre devlet okulları,
2- Özel okullar,
3- Çift dilli okullar,
4- İnternasyonel okullar.
İsviçre’de genel bir yönetim olmadığı için kantonlar, kendi kantonunda bulunan okullarda neyin kaçıncı sınıfta ve nasıl öğretileceğine karar verirler. Yani Zürih’teki okul sistemi ile Cenevre ya da Bern’deki farklı olabilir. Üstelik okul takvimi de farklı.
İsviçre Devlet Okulları
Devlet okulları, yüksek standartta ve ücretsiz eğitim verirler. Kantonlara göre genellikle mecburi okul 4 yaşında başlar ve 15’e dek sürer. (Bazı kantonlarda 6 yaşında başlar, bazısında 11’e dek eğitim mecburi)
İsviçre vatandaşı çocukların sadece %5’i özel okullara gidiyor. Oturduğunuz eve göre okulun yeri Gemeinde (yerel belediye) tarafından belirlenir. Taşınırsanız, okul da değişir.
Okullarda üniforma yok. Ağustos ortasından Şubat’a dek ilk sömestre, Şubat sonundan Temmuz ortasına dek ikinci sömestre mecburi okul dönemi. Toplamda 12 hafta tatil var; Ekim’de, Aralık’ta, Şubat’ta, Nisan’da ve yazın. Yaz tatili genelde 5 ya da 6 haftadır.
Normalde ders saatleri 8 gibi başlar ve 12’de biter. Öğleden sonra ders varsa, o arada çocuklar hort denilen okula bağlı bir binada/bina katında öğle yemeği yerler ve oynarlar ya da eve gelip evde yemeklerini yerler ve okula geri giderler. Hort, ne yazık ki her okulda olan bir sistem değil. Öğleden sonra dersi varsa Alaz’ı öğle yemeği için hort denilen yere gönderiyorum. Kindergarten’da ise öğleden sonra dersi olmasa da dili daha çabuk öğrenmesi için gönderdim. Hort imkanları; yemek ve bakım elbette ücretli. Yıllık kazancınıza göre değişiyor. Yani maaşı yüksek olan 5 veriyorsa, düşük olan 1 veriyor gibi…
Çarşamba günleri okullar hep yarım gün. Anneler ya o gün çalışmaz ya da yarı zamanlı çalışır genellikle. İstisnalar vardır… Çalışan annelerin çocukları, okul dışında kalan tüm zamanı hort denilen yerde geçirebilirler.
Kindergarten – Ana Sınıfı
Kindergarten çoğunlukla 2 sene sürüyor. Bizim kantonda konuşma dili İsviçre Almancası olduğundan kindergarten yıllarında öğretmen de öğrencilerle Swiss Deutsch denilen İsviçre Almancası konuştu. Haftada bir gün öğleden sonra da normal Almanca eğitimi oldu. Bazı kantonlarda kindergarten zorunlu değil; ama dil öğrenmesi açısından expat çocuklarına öneriliyor.
Kindergarten, genelde çocuklar için oyun oynamak, elişi yapmak ve müzik öğrenmek amaçlı. Daha çok çocuklara sosyal ortamda nasıl davranması gerektiği öğretiliyor. Alaz ikinci senesinde biraz matematik öğrenmeye başlamıştı ve ismini yazabiliyordu 🙂 Türkiye ve İngiltere’de çocuklar o yaşta okumaya geçiyorlar halbuki.
Her yeni gelen öğrenciye ikinci senesinde gelen bir öğrenci eşlik ediyor. Ona her şeyi göstermekten, öğretmekten sorumlu. Artı, okul dışındaki gezilerde el ele tutuşuyorlar; yani birbirlerinden sorumlular.
Her sabah öğretmen kapı önünde ya da bahçede çocukları karşılıyordu ve her birine ‘Grüezi’ diyerek tokalaşıyordu. Her öğle okuldan ayrılırken de tokalaşmadan ayrılmak yoktu.
Kindergarten ilk haftasında okula trafik polisi geliyor ve çocuklara önemli caddeleri nasıl geçecekleri anlatılıyor. Hatta yerine gidip bizzat yürüdükleri de oluyor. Ağustos’tan Ekim’e dek çocuklar öğretmen eşliğinde kindergarten-hort arasını yürüyorlar. Ekim’den sonra ise kendi başlarına. Anneler-babalar okula bırakabiliyorlar; ama bir süre sonra ‘Anne sen gelme, ben giderim’ diyebilenler var. Çünkü arkadaşları yalnız yürüyorlar…
Alaz’ın kindergarten-da her Cuma sabahları ormana gittiler iki sene boyunca; yaz-kış-kar-yağmur demeden. Yürüyerek. Saçından ayağına çamur içinde geldiğini bilirim. Kindergarten anılarımızdan birini buradan okuyabilirsiniz.
İlkokul
İlkokulda ise eğitim ve öğretim dili High German denilen Almanca. Tabii kantonuna bağlı olarak Fransızca ya da İtalyanca olabilir. İlkokul boyunca Alaz, Almanca’nın yanı sıra 3üncü sınıftan itibaren İngilizce ve ardından Fransızca da öğrenecek. Yabancı dillerin yanı sıra matematik, doğal bilimler, sosyal bilimler, müzik, spor dersleri de var. İlkokulu bitiren bir çocuk, yaşadığı kantonun dilinin yanı sıra, ikinci ulusal dil ve İngilizce de öğrenmiş oluyor.
İlkokul genellikle 1inci sınıftan 6ıncı sınıfa dek sürüyor. En azından Zürih’te öyle. İlk 3 senesine ‘unterstufe’ diyorlar. İlk sene okumayı ve yazmayı öğreniyorlar. Bir de Alaz gibi, anne-baba Almanca konuşmayan çocuklar için ekstra Almanca dersi var okulda; ücretsiz ve ders saatini okul ayarlıyor. Artı, çocukların ana dilini (bizimki Türkçe) öğrenmeleri için teşvik ve ders var. İkinci sınıftan itibaren Türkçe dersi de alabilir Alaz.
Okulların seçimine göre farklı dersleri olabiliyor; örneğin bizde haftada 4 saat müzik var. Sporun yanı sıra haftada bir saat de yüzme dersi var. ‘Göl kıyısında bir gemeinde (belediye) olduğumuz için herkesin yüzme bilmesini istiyoruz’ yazmıştı okul yönetimi.
 |
| İlkokulun ilk günü… |
Ödev konusuna gelirsek; her sınıf için 10 dakikayı geçmez diyorlar. Yani birinci sınıfta ödev süresi 10 dakika, ikinci sınıfta 20 gibi. Fakat Alaz’ın aylaklığıyla ödevi yapması 1 saati buluyor bazen. Öğretmen ödevi ya da notu çocuklara söylüyor. Bize herhangi bir bilgi iletilmiyor ödev konusunda. Alaz ne derse o.
Öğretmen senede 2 kez veli toplantısı yapıyor; ilgili veli ve çocuk bulunuyor sınıfta. Onun dışında sınıf kapısına gitmek hoş karşılanmıyor.
İlkokulda da hort sistemi var; öğle yemeği ve oyun saati. Bazen ödevlerini de orada yapıyorlar. Çocuklar okula yürüyerek kendileri gidip geliyorlar. Evet, ilk geldiğimde ben de ‘hayatta yapamam’ diyordum; ama alışılıyor. Alaz’ın ilkokula başladığı günün detaylarına buradan ulaşabilirsiniz.
Bu hafta okulda proje haftasıydı; 1-2 ve 3üncü sınıf öğrencilerinden farklı gruplar oluşturuldu ve bir hafta boyunca birkaç proje ürettiler. Cuma günü veliler de okula davet edildi. Sınıfları gezdik ve neler yaptıklarını gördük; Alaz’ın grubu köprü ve rüzgar gülleri üzerine çalışmıştı. Diğer bir grup elektrik üretimi ve kullanımı. Başka bir grup uzay ve gezegenleri sergilerken, bir diğeri uçaklar ve paraşütler üzerine çalışmış. Hazırladığım videoyu yazının sonunda görebilirsiniz.
İlkokul Ardından…
İlkokul 3+3 altı seneden oluşuyor. 6ıncı sınıf sonunda devam edilecek eğitim türü için bir sınav var. Daha doğrusu çocuğun ya Gymnasium (bizdeki fen liseleri gibi) ya da meslek lisesine gitme şansı var. Her ikisi için de üniversite kapısı açık. Fakat, İsviçre’de üniversite okuma yüzdesi çok düşük; %20-30 arasında. İşsizlik ise çok düşük; çünkü herkes yaptığı ve sevdiği işin eğitimini alıyor.
Gymnasium’a girmek, çocuğun okuldaki başarısına, sınava, anne-babanın öğretim durumuna ve öğretmenin değerlendirmesine göre belirleniyor. Gymi’ye giren bir çocuğun resim yeteneği çok iyi diye Gymi’den ailesinin onayıyla çıkarılıp resim yüksek okuluna gittiğini bizzat duydum. Kısacası üniversite okumak, burada, her şey değil. Öte yandan tıp fakültesi için Gymnasium şartı aranıyor. Neyse bu konulara ileriki yıllarda daha hakim olacağız.
 |
| İlkokul sınıflarından biri |
Peki hangi şartlarda İsviçre’de devlet okulunu seçmeliyim?
1- İsviçre’de uzun süre kalacaksanız
2- Çocuklarınızın yaşı küçükse (kindergarten – ilkokul çağı)
3- İyi eğitim ve öğretim istiyorsanız. İsviçre’de kanton okullarında eğitim çok iyi.
4- Ücretsiz eğitim ve öğretim istiyorsanız. Kitap, defter, okul gezileri vs hep ücretsiz.
5- Yabancı dili hızlı ve kolayca öğrenmesini istiyorsanız
6- İsviçre kültürü ile hemen kaynaşmak istiyorsanız (Alaz’ı herkes tanıyıp selam veriyor! Sayesinde bizi de… Sınıf arkadaşları, bazı öğretmenleri, hort görevlileri hep aynı mahalleden)
7- Devlet okullarında ilk altı senede en az 3 dil öğrensin istiyorsanız
8- Okul evinize yakın olacağından çocuk kendi kendine yürüyerek okula gidebilir. Hatta öğretmenleri özellikle yürümesini önerir.
9- Çocuğun sınıfı haricindeki çocuklarla kaynaşmasını istiyorsanız; proje haftası, okul gezisi vs.
İsviçre’de devlet okuluna gitmenin dezavantajları:
1- Çarşamba günleri yarım gün ya da okul yok; iki ebeveyn de çalışıyorsa zor olabilir.
2- Okullarda 2 saate yakın öğle arası var; çocuklar eve gidip yemek yesinler diye. Her iki ebeveyn de çalışıyorsa ve hort (öğle yemeği) yoksa stresli olabilir.
3- Okuldan gelen raporlar ve mektuplar kantonun dilinde. Bizde Almanca. Bu yüzden birçok şeyi kaçırdığımız ya da yanlış anladığımız oluyor.
4- Yabancı dil sorun olursa yıl tekrarı yapılabilir. Çocuğun yaşı büyükse bu durumla başa çıkması zor olabilir.
5- Çocuğu arabayla okula bırakmanız yadırganır, her türlü hava şartında yürümeniz önerilir.
Gelelim devlet okulu dışındaki opsiyonlara…
İsviçre’de özel okullar, çift dilli okullar ve internasyonel okullar… Onlar da blogda…
Aşağıdaki videoda Alaz’ın birinci sınıftaki proje haftasında yaptıklarını görebilirsiniz:
25 Yorum Var
Zürih eğitim sistemi içinde çalışan biri olarak yazınızı çok başarılı buldum. Bu yazıdan şehir yönetimi adına faydalanmak isterim.
Tabii ki çok sevinirim.
Slm. Benmde 2cocugumun var.. Daha iyi Bi egtimiçin.. 8ve6..hangi semtlere uygun
Size şu yazımı okumanızı öneririm: https://www.gezginanne.com/2017/09/gezgin-anneye-sor-isvicrede-nerede.html
Faydali bir yazi tesekkurler. Ozel okullarla ilgili olani da acilen bekliyorum 🙂 Tesekkurler
Bir sonraki postta bulabilirsiniz…
Deniz Hanım ne eksik ne fazla oldukça dikkatli araştırmış gözlemlemişsiniz, üstelik çokda yeni olmanıza rağmen bu ülkede..Kutlarım..
Teşekkürler…
Iki oğlum var biri anasinifi diğeri ilkokula başlayacak bu yıl. Isviçrede egitim görmesini istiyorum. kendim memurum gidemiyorum esimde ozelde calisiyor. Ne zaman nasil gonderebiliriz. Nasil okutabiliriz. Yardimci olursaniz sevinirim. Bu arada yabanci dil olarak hiçbir dil bilmiyoruz.
Merhaba,ilk okuulagiden iki olum var, orda nasıl okutabililim, onlar için yasıyorum, tesekkür ler, bekliyoruz
Taşınırsanız ya da yatılı okul bulursanız; ama oldukça pahalı olacaktır.
Merhaba bende çocuğumu isviçrede okutmak eğitmek istiyorum. Ama oturma izni almak çok zor. Türkiye de yaşıyorum.
Nasıl yapabilirim biraz bilgi verebilir misiniz
İsviçre'de okumasını istediğiniz okulu bulup direk onlarla yazışmanızı öneririm. Eğer özel bir okuldan bahsediyorsanız…
Devlet okulunu kastediyorsanız; önce iş bulup İsviçre'ye yerleşmeniz gerekir.
isvicrede iş bulmak için nerde araştırmak lazım.ve nasıl başvuru yapabiliriz.
Deniz hanım zevkle merakla ilgiyle okudum yazınızı Cenevreye yeni yerleştim oğlum 12 yaşında eğitim sistemiyle alakalı ayrıntılı bilgim yok Ve önemlisi dil olmadığı için bilgi de edinemiyorum Oğlumu 8. sınıfa aldılar Ama ne tür bir okul eğitim nedir nasıldır bilmiyorum Türkiye'de okul ikincisi olarak geldi Ama burda sanırım başarı çok önemli bi faktör değil
Öğrenmek istediğim mecburi eğitimden sonra devlet okulları ücretli mi bizler için
Merhaba, ilginize teşekkürler.
Okulda yetkili biriyle görüşebilirsiniz ve dil bilmeseniz de çevirmen okul tarafından sağlanıyor. Mecburi eğitim sonunda sınava tabi tutulacak çocuğunuz Gymnasium için, aslında sınıf tekrarı yapsa dili öğrenmesi açısından daha iyi olurdu. Sınıf öğretmeniyle görüşmenizi öneririm.
Merhabalar öncelikle yazınız çok bilgilendiriciydi teşekkürler. Benim hayalim ingilizce öğretmeni olmak ve bu sene üniversite tercihimi ingilizce öğretmenliği bölümünden yana kullanmak istiyorum. Ancak ülkemde yaşamak istemiyorum daha yeşil ve sıcakkanlı bir ülkede yaşamak istiyorum. Dolayısıyla isviçre tam hayalime göre bir yer ve eğitime değer veren bir yer. Ancak kafama takılan şey şu ki ben oraya yaşamaya ve öğretmenlik yapmaya geldiğimde mesleğimi yapabilecekmiyim? , isviçrede ingilizce zorunlu derslerdenmi? Atanmam kolay olurmu?. Eğerki bu sorularımı cevaplarsanız inanın bana sandığınızdan daha çok yardımcı olmuş olacaksınız şimdiden teşekkür ederim hayatınızda başarılar… ❤️
Merhaba, teşekkürler yazımı beğenmenize sevindim.
İsviçre'de İngilizce bazı okullarda zorunlu; fakat Türkiye diploması eğitim alanında geçerli değil bildiğim kadarıyla ek programlara katılmanız gerekiyor. Artı özel okulda çalışmayacaksanız Almanca seviyeninizin de C derecesinde olması gerekiyor bu programlara katılmak için. Özel okullara başvurup oradan bilgi alabilirsiniz.
Pingback: İsviçre'de oturma izni - C vizesi - almak için Almanca testi
Merhaba Deniz Hanım, yazınızı çok başarılı buldum. Hatta İsviçre eğitim sistemi ile ilgili araştırıp okuduğum birçok makaleden daha çok yardımı oldu bana.
Yüksek lisans ödevim için İsviçre’de okul yöneticilerinin seçilmesi,yetiştirilmesi ve atanması konusundaki uygulamaları araştırıyorum fakat hiçbir kaynakta tam olarak bulamadım. Bu konuyla ilgili bilginiz varsa eğer bana yardımcı olabilir misiniz.
Çok teşekkür ederim. İşinize yaramasına sevindim.
Okul yöneticileri ve atanması hakkında bilgim yok, ama eğer bir şey duyarsam size iletirim. Siz kendinizi tanıtıp bir okula yazarak bu konuda bilgi alabilirsiniz diye düşünüyorum. Genellikle her okulun web sitesine internetten ulaşabilirsiniz.
İlgilenip karşılık verdiğiniz için teşekkür ederim. Basel ve Aargau okulları ile ilgili dokümanlara İnternetten ulaştım.Söylediğiniz şekilde düşündüm ama hem korona telaşının oradaki insanları nasıl etkilediğini bilmediğim için hem de yabancı dilim olmadığı için vaz geçtim.
Deniz hanim, acaba ozel okullar hakkinda bilginiz var mi?
merhaba Deniz Hanım
İsviçre de evde eğitim yaygın olarak kullanılıyor mu? bu konu hakkında bir bilginiz var mı ?
İsviçre’de evde eğitim çok yaygın değil. Fazla bilgim yok; ama bildiğim kadarıyla kolay bir uygulama değil.