Tatil ve yolculuklar başta anne-baba olmak üzere tüm aile fertlerinin hoşlanacağı, dinlenip eğleneceği şekilde biçimlendirilmeli bana kalırsa. Uzun zamandır beklediğim bir gezide bebeğin uyku düzeni, saati, rutini şaştı diye kendimi yiyip bitirmek, başta benim sonra da diğer aile fertlerinin burnundan getirebilir tatili. Öte yandan uykusunu alamamış bir bebek de tatile çıktığımıza pişman edebilir bazı zamanlarda. Dengeyi kurmak önemli. Peki bu konuda neler yapılabilir dersek;
- Seyahat öncesinde denenmiş ve oturtulmuş bir uyku düzeni olmalı, hem gündüz hem de gece uykusu için. Örneğin, bizim evde hem gündüz hem de gece uykusuna yatarken aynı düzen sürüyor evde. Tatildeyken de aynılarını – kitap, banyo, ninni gibi – uygulamaya özen gösteriyoruz.
- Tatile çıkmadan belli bir uyku müziğine alıştırmak, evden uzakta olunca da uyku vaktini çağrıştırır. Biz müziği sürekli kullanıyoruz.
- Tatile çıkmadan önce favori bir yastığı veya battaniyesi olsun yatağında ve onu tatile giderken de yanınıza almayı unutmayın. Ben Alaz’ı dreampod denilen bir çeşit uyku tulumunda yatırıyorum ve onu yanımızda taşıyoruz her gittiğimiz yere. Hatta son bir aydır bir de yastık ekledik yatağına.
- Eğer anneyi yanında istediği yaşlardaysa ya da çok küçükse annenin bir eşyası, sütyen, tişört, vs bebeğin yatağının bir köşesine bırakılabilir. Kullandığı çarşafı da alabilirsiniz, ev kokusunu hatırlatır geçici yatağında. Ben çok yaptım zamanında…
- Bir yaştan itibaren yattığı bir oyuncağı olsun ve tabii onu da valize koymayı unutmamak gerek. Pepe adlı maymunuyla boğuşup ardından uykuya dalıyor Alaz.
- Saat farkı ve jet lag söz konusu ise, mümkün olduğunca çabuk yeni saate uyum sağlanmalı bence. Hem yemek hem uyku saatleri ayarlanmalı en geç 1-2 gün içinde. Gerçi aksini düşünenler de mevcut. Bir haftadan kısa ziyaret süresinde Çin’den Kanada’ya gidip, Çin saatine göre Kanada’da vakit geçirmiş bir aile var bildiğim. Kanada saatine göre bebekleriyle akşamları gezip, gündüz uyumuşlar ve bir problemle karşılaşmamışlar. Biz genelde 1-2 gün uğraşırız Amerika’ya gittiğimizde Alaz’ı gündüz ve gece belli saatlerde uyutmak için; ama jet lag’den dolayı uykusu kaçtığı da olur elbet. Yine de yatakta tutarız. Alaz’ın Jet Lag Günlüğü ve Bebeklerin Saat Farkına Uyumları yazılarına göz atabilirsiniz daha fazlası için.
- Tatilde eğlenmekten ve dinlenmekten ödün vermeden bebeğin uyku saatlerine sadık kalmaya çalışmalı. Mesela bir gündüz uykusuna yatakta yatsa iyi olur. Sabahları 6’da kalkan Alaz, 9’a doğru ilk gündüz uykusunu uyur. Biz de genelde o sırada odada kalıp günün planlamasını yaparız. İkinci uykusunu da bebek arabasında veya arabada uyur böylece en azından bir uykusunu kaliteli uyumuş olur.
- Tatil dönüşü mümkün olduğunca çabuk evdeki düzene ve uyku saatlerine geri dönülmeli. Ev ve tatilin farkını bilecek yaşlara geldiğinde işimiz daha kolay olurmuş. Elbette tatildeyken 7/24 ilgi ve sevgimize maruz kalmış bir çocuğa verebileceğimiz maksimum ilgi ve sevgiyi vermeli eve dönüşün ilk günlerinde. Alaz da ilk 1-2 gece yerini yadırgar uzun bir tatilden döndüysek, ama sonra benden daha çabuk alışır ev ortamına tekrar.
- Otele gidiliyorsa bebek için yatak olup olmadığı araştırılmalı. Tanıdık birisinde kalacaksanız, bebek yatağı yoksa portatif park yataklardan almalı. Kaliteli bir uyku için rahat bir yatak şart. En son gittiğimiz tatilde, Alaz her uyku döngüsü tamamlandığında 1-1.5 saatte bir, uyanıp ağladı ilk gece ve sabah farkettik ki otelin yatağı evdekine göre epey sertti. Çarşafın altına birkaç kat yorgan yerleştirdik ve ikinci gece deliksiz uyudu.
- Uyku eğitimi veriliyorsa, tatile çıkmadan çok önce tamamlanmalı. Tatildeyken uyku eğitimine devam etmek faydasız olur; hem biz hem bebek ne eğlenebilir ne de dinlenebilir. Eve dönünce eğitime devam etmek hem anne hem bebek için daha faydalı olur. İlk birkaç gün hatta belki bir hafta zor geçebilir; ama anneler tutarlılık gösterirse bebekler sonunda öğrenir. Alaz arada bir bazı geceler meme diye bağırsam gelir mi acaba diye beni deniyor; ama sabah güneş doğmadan memenin uyanmayacağını anlatınca bir süre sonra vazgeçiyor isteğinden.
- Bir de akraba ve arkadaş evlerine gidip kalma var bebekle, orada karşılaşımıza çıkan sorunlar daha farklı. Akraba Ziyaretlerinde Bebeklerin Uyku Düzeni yazımla devam edin derim o konuda fikir sahibi olmak isterseniz.
Kendi evinde, yatağında, kendi başına uykuya dalan Alaz
İlk resim: http://www.flickr.com/photos/mommypants/2527013818/sizes/m/in/photostream/