Dünyada Halloween olarak bilinen Cadılar Bayramı, 31 Ekim akşamı. İngiltere’de yaşayınca hem Türk hem İngiliz bayramlarını takip etmemiz şart. Geçen seneye dek yıllardır pek umursamamıştım. Bildiklerim; Londra’da yetişkinler hayalet kılığına girer ya da korkunç karakter kostümleri giyer ve parti yapar, aileler balkabağını oyar ve içine mum koyar, çocuklar kapıya gelip trick or treat* diye sorar, ev sahibi geleneklere uyup şeker verir, çocuklar mutlu olur. Bir nevi bizdeki şeker bayramı ve 23 Nisan karışımı gibi birşeydi.
Geçen sene Alaz henüz yürümeye başlamıştı. Küçük-büyük çocuklar kapıya geldiğinde şeker tabağıyla ben koştururken o da çocuklara bakıyor, şeker vericez diye kapıya çıkıyor; ama bazılarının kostümlerinden ve makyajlarından ürküyordu. Hatta ona beyaz masa örtüsünden hayalet kostümü yapmıştım. Bu sene 2 yaşında, daha bilinçli ve kreşe gittiğinden değişik birşeyler olduğunun farkında. Bu sabah marketin giriş reyonu turuncu süslemeler, hayalet veya örümcek şeklinde şekerler, balkabakları ile süslenmişti. Alaz’a gösterip haftaya bayram olduğunu, çocuklar için şeker alacağımızı söyledim. Şekeri anladı; ama olayı anlamadı sandım.
Halloween, dini bir bayram olarak başlayıp şimdilerde çocuklar için tatil haftası, büyükler için parti haftası kabul edilen laik bir bayram. 280 senelik bir geçmişi var. Keltlerin ürün hasat festivali, All Hallow Eve’s Hristiyan festivali ve paganların ölüler festivali karışımlarının bugünkü hali olduğu yazılıyor. İskoçya’dan İrlanda’ya, oradan da Amerika’ya yayıldığı bilinen bayram kutlamalarının en büyüğü daha çok Kuzey Amerika’da gerçekleşiyor günümüzde.
Peki 31 Ekim akşamı ve haftası neler yapılıyor? Evler, okullar örümcek, hayalet gibi korkunç siyah ve turuncu renk dekorasyonlarla süsleniyor (Çocukken yaptığımız sınıftaki 23 Nisan süslemeleri gibi). Yetişkinler için en korkunç kim olacak diye kostüm partileri yapılıyor. Balkabağı yüz şeklinde oyulup, içi çıkarılıp, mum konuyor (Evde çoluk çocuk, ailecek yapılan bir gelenek). Hortlak ve cinlerin gidebileceği mezarlıklar, perili köşkler gibi iç ürperten yerlere geceleri geziler düzenlenip korku hikayeleri anlatılıyor (Tabii bu da genelde ergenlik çağındakiler için). Korku filmleri izleniyor, oyunlar oynanıyor (su dolu kovadan ağızla elma çıkarmaca gibi), eşek şakaları yapılıyor ve havai fişekler patlatılıyor. Dünyanın çoğu ülkesinde kutlansa da, değişik kültürleri merak edenlerdenseniz özellikle İrlanda, İskoçya, İngiltere ve Kuzey Amerika ziyaretleri için en uygun zaman.
* Trick or treat ne demeğe gelince… Kapıyı çalan çocuklar trick mi treat mi diye sorarlar. Yani size eşek şakası mı yapalım yoksa bize şeker ikramı mı yapacaksınız demektir bu. Biz hep şeker verdik, vermesek pencereye yumurta mı atarlar mı bilmiyorum. Yazılı bir kural olmasa da 13 yaş maksimum sınırı varmış şeker toplama gecesine katılmak için. Genelde mahalle çocukları başlarında birkaç yetişkinle birlikte geziyorlar evleri ve tabii üzerlerinde korkunç karakterlerin kostümleri veya kanı hatırlatan makyajlar oluyor. Elbette korkutmaktan çok, şirin görünüyorlar; ama biz gene de korkmuş gibi yapıyoruz.
Bu sene de evde oturup kapıyı çalan çocuklara şeker veririz diye düşünüyorum. Gerçi bugün bir çocuk televizyon kanalında turuncu cadı giysili çocukları, şapkaları ve havai fişekleri görünce Alaz’a daha detaylı anlatmak durumunda kaldım. Akşam babası gelince: Haydi baba, şeker toplamaya gidelim dedi. Tabii olaylardan bihaber baba şeker toplanmaz falan diye açıklamaya başlarken araya ben girdim. Neyse, oğlum evlerden şeker toplamak adına korkunç kıyafet giymeyi kabul etti gerçi; ama ben evde oturmayı yeğlerim. Yoksa bir torba dolusu şekeri Alaz’dan nasıl kaçırırız bilmem?
Not: Halloween döneminde Amerika Texas’taysanız kalmak için perili oteller bulabilirsiniz bu linkte.
Halloween için birkaç oyun önerisi de bu linkte.
Resimler: http://www.flickr.com/photos/alicepopkorn/
http://www.flickr.com/photos/fpramparo/
http://www.flickr.com/photos/pedroferrer/
